Milena Pavlović Barili: Kratak životni put čuvene umetnice

Milena Pavlović Barili poznata slikarka i pesnikinja, rođena je 1909. godine u Požarevcu, u rodnoj kući svoje majke Danice Pavlović-Barili. Danica je poticala iz čuvene požarevačke familije Pavlović, a po ženskoj liniji bila je praunuka Save Karađorđević, udate Ristić, najstarije ćerke vožda Karađorđa. Dakle, ono što treba stalno naglašavati, a što se u vezi njene ličnosti često izostavlja, jeste da je Milena Pavlović Barili direktan potomak vožda Karađorđa Petrovića…

Toliko o istoriji, o kojoj ću pisati neki drugi put… 😉

Milenina majka Danica diplomirala je muziku, klavir i pevanje na konzervatorijumu u Minhenu, gde je 1905. upoznala Mileninog oca Bruna Barilija. Milenin deda po majci bio je Stojan Pavlović čuveni predsednik požarevačke opštine, narodni poslanik i jedan od osnivača Radikalne stranke, koji je bogatstvo stekao trgovinom duvanom i izgradnjom luksuznih gradskih kuća. Milenina baba Bosiljka bila je dugogodišnji predsednik najvažnije ženske organizacije tog doba (i danas) – Kola srpskih sestara u Požarevcu. Odnos sa majkom Danicom obeležiće u potpunosti Milenin životni razvoj, senzibilitet i umetnička stremljenja.

Milenin otac Bruno Barili je već tada bio veoma poznati italijanski kompozitor, muzički kritičar, pesnik i putopisac. U Srbiji je, naravno, poznatiji kao otac Milene Pavlović-Barili, ali i kao ratni dopisnik iz naše kraljevine tokom Balkanskih i Prvog svetskog rata tj. kao pisac poznatog memoarskog proznog dela „Srpski ratovi“. Čuvena parmska porodica Bruna Barilija dala je veliki broj umetnika – slikara, pesnika, muzičara i glumaca veoma poznatih u celoj Italiji. I Milenin deda po ocu, Čekrope Barili, takođe je bio poznati slikar.

Danica Pavlović i Bruno Barili su se venčali u Sabornoj crkvi ,Svetih arhangela Mihaila i Gavrila u Požarevcu u kojoj je Milena i krštena. Danica nije dozvolila da se njenom detetu izbriše srpsko prezime i Milena je upisana u knjigu rođenih kao dete sa dva prezimena, srpskim i italijanskim. Iako su se kasnije Danica i Bruno razveli usled čestih dužih odvajanja i putovanja između Italije i Srbije, ostali su tokom čitavog života u veoma bliskom i živom kontaktu.

Ugledna, vrhunski obrazovana i bogata familija Milene Pavlović-Barili, porodične veze sa insotranstvom, školovanje i privatni časovi u Požarevcu, Beogradu i po čitavoj zapadnoj Evropi od Nice, preko Rima i Beča do Minhena i Pariza, omogućili su Mileni Pavlović-Barili da stalno putuje i bude u pokretu. Česti boravci u Italiji, druženje i odrastanje sa najvećim imenima naše umetnosti s početka 20. veka, umetnički razvoj pod budnim okom i evropskih stvaralaca od Mileninog ranog detinjstva, ukazivali su na to da će se razviti u izuzetnu umetničku pojavu.

Nažalost, Milena Pavlović-Barili je rođena sa teškom srčanom manom koja joj je otkrivena još kao bebi, a njeni kardiološki zdravstveni problemi će dosta uticati na njen život. Zato što potiče iz vrlo bogate i ugledne familije, nikada nije bila ničiji stipendista ili pod bilo kakvom vrstom mecenata, a po smrti dede Stojana Pavlovića porodica je dosta osiromašila zbog veoma skupog lečenja po najboljim evrpskim medicinskim centrima koje je zahtevalo Milenino zdravlje.

Zbog svog umetničkog života i zdravstvenih okolnosti, Milena je živela, obrazovala se i slikala u Beogradu, Nici, Parmi, Rimu, Bergamu, Lincu, Gracu, Beču, Minhenu, Parizu, zatim je usledio duži boravak u Španiji, da bi kasnije živela i u Londonu, a potom i u Oslu. Izlagala je u celoj Evropi, a u Parizu je u nekoliko navrata imala samostalne izložbe u najvećim galerijama. Tokom svih ovih boravaka u inostranstvu, rado se vraćala svom porodičnom domu u Požarevcu koji joj je zapravo bio i jedini dom koji je ikada imala. U Njujork je otišla 1939. godine i tamo ostala sve do svoje smrti 1945. godine, a što ujedno predstavlja i najstabilniji period u njenom burnom životu. Milena je redovno učestvovala na izložbama umetničkog paviljona „Cvijeta Zuzorić“ (na Kalemegdanu) u Beogradu i čuvene umetničke grupe „Lada“, koja je okupljala najveća imena srpskog slikarstva i čiji je bila pridruženi član.

Milena Pavlović-Barili je rođena sa teškom srčanom manom koja joj je otkrivena još kao bebi, a njeni kardiološki zdravstveni problemi će dosta uticati na njen život.

Početkom marta 1945. godine Milena i Robert Goslin se sele u svoj novi stan na Park aveniji u Njujorku. Rat u Evropi se završio i ona se nadala skorom ponovnom susretu sa roditeljima. Međutim, iz pisama saznajemo koliko je Milenina smrt bila iznenadna i neočekivana, te noći između 5. i 6. marta 1945. godine. Prethodno mladi bračni par otišao je u restoran na večeru da proslavi preselenje u svoj novi predivni stan. Vraćaju se kući kasno, odlaze na počinak, a Milena ostavlja sobarici poruku da je probudi u 10 sati ujutro. Te noći Milena umire u svom stanu od srčanog udara u 37. godini života. U lekarskom nalazu napisano je da je višemesečni život u gipsanom koritu dodano oslabio njeno srce. Đankarlo Menoti, pišući kasnije o Mileninoj smrti, navodi da niko, pa čak ni njen muž Robert, nisu znali da joj je srce u tako lošem stanju.

Milena Pavlović-Barili je sahranjena u nekatoličkom delu rimskog groblja „Cimitero cacattolico deglinstranieri“ u Italiji. Pored su po sopstvenoj želji kasnije sahranjeni i njen otac Bruno (1952) i majka Danica (1965)…

Izvor: Pecina posla / Galerija Barili

Foto: Pecina posla / Galerija Barili